مجید، محمدی
دانشجوی کارشناسی فیزیک
حالت جامد
مقدمه
قبل از
خواندن این مقاله سعی کنید به این پرسش پاسخ دهید؛ از کجا می دانید هم اکنون که در
حال خواندن این متن هستید ماه در آسمان
وجود دارد؟
شاید
در نگاه اول این پرسش کاملاً بی معنی به نظر برسد اما اجازه دهید با هم یک فرض
ساده را بررسی کنیم.
فرض
کنید در یک شب صاف و مهتابی به صحنه ی آسمان خیره شده اید و نظاره گر آرایش با
شکوه ستاره ها، گذر شهاب سنگ ها، و پرتو افشانی نقره ای رنگ ماه هستید. سپس برای
لحظاتی سر خود را پایین می آورید و مثلاً مشغول نوشتن مطالبی ( شاید در مورد زیبایی
های ماه ) بر روی کاغذ می شوید.
حالا
سوال شیطنت آمیز من این است؛ چگونه می توانید مطمئن شوید زمانی که سرتان پایین است
و مشغول نوشتن مطالبتان هستید ماه از صفحه ی اسمان حذف نگردیده است؟
شاید خیلی سریع پاسخ
دهید خوب دوباره به آسمان نگاه می کنیم در
این صورت معلوم می شود که ماه دست نخورده سر جایش قرار دارد. شاید هم کمی محتاط تر
به این پرسش پاسخ دهید؛ فیلم برداری از ماه در لحظاتی که سرتان پایین است. اما اگر
بگویم هیچ کدام از این ترفندها نمی تواند راه حل این معما باشد به احتمال زیاد
شگفت زده خواهید شد در واقع پاسخی که فیزیک امروز به این پرسش می دهد این است که
حقیقتاً هیچ راهی برای مطمئن شدن در اینباره وجود نداد!!